Δευτέρα 28 Ιουλίου 2008

Το πανηγύρι του Προφήτη Ηλία στο Δροσάτο Ανατολικής Αργιθέας (Μεζήλο)

Είναι πολλοί εκείνοι που τελευταία με ρωτούν από που πήρα την αφορμή να γράψω ΤΑ ΒΙΟΛΙΑ ΤΗΣ ΧΑΡΑΔΡΑΣ. Είναι μια ερώτηση που έβαλα και εγώ στον εαυτό μου, αφού δεν αποδίδω τη συγγραφή σε κανένα ιδιαίτερο περιστατικό. Κατέληξα στο συμπέρασμα ότι πράγματα που κρατούσα μέσα μου χρόνια ολόκληρα, τώρα έτυχε να βρουν τρόπο έκφρασης και έτσι προέκυψε το συγκεκριμμένο βιβλίο.

Θέλω να μου συγχωρήσετε την πολύ προσωπική σημερινή ανάρτηση. Το λέω αυτό γιατί για πολλούς από εσάς ένα πανηγύρι σε ένα απομονωμένο ορεινό χωριό της Αργιθέας ενδεχομένως δε λέει τίποτα απολύτως. Για μένα όμως το γεγονός ότι άνθρωποι από όλη την Ελλάδα, την Ευρώπη ακόμα και από την Αμερική είναι κάθε χρόνο συνεπείς σε ένα ραντεβού που κανείς δεν το έχει προκαθορίσει, λέει πολλά. Αποδεικνύει την ανάγκη για ενίσχυση της προσωπικής τους ταυτότητας, την ανάγκη για την ύπαρξη σημείου αναφοράς πάνω στο οποίο να στηρίζεται η ζωή τους στην απρόσωπη κοινωνία μέσα στην οποία καλούνται να επιβιώσουν.

Πανηγύρι λοιπόν και φέτος στο Δροσάτο στις 20 Ινουνίου.

Η κίνηση άρχισε δυο τρεις μέρες νωρίτερα, έτσι ώστε μέχρι την παραμονή τα εντελώς ακατοίκητα κατά την περίοδο του χειμώνα 40 σπίτια του χωριού να ανοίξουν για τους ιδιοκτήτες και τους φίλους τους.

Το πρωί της παραμονής, στις αυλές τα αρνιά και τα κοκορέτσια γύριζαν στις σούβλες ώστε να είναι έτοιμα για την επομένη. Το βράδυ στην αυλή του σχολείου (δεν λειτουργεί εδώ και σαράντα χρόνια) στήθηκε το καθιερωμένο γλέντι το οποίο οργάνωσε ο πολιτιστικός σύλλογος του χωριού. Εκατόν πενήντα άτομα ήταν εκεί. Καλωσορίσματα, αγκαλιές, φιλιά... Όλοι ήθελαν να μάθουν για όσα πήρε μαζί του ο χειμώνας, όλοι ενδιαφέρθηκαν για όσα θα φέρει ο επόμενος.



Ο πρόεδρος του συλλόγου Γιώργος Ρουσάκης μεταξύ των άλλων που ανακοίνωσε από μικροφώνου, θεώρησε σκόπιμο να με ευχαριστήσει που έδωσα μέσα από το βιβλίο μου σε πολλούς ξένους την ευκαιρία να μάθουν για το χωριό μας. Και εγώ εκείνη τη στιγμή θέλησα να κρυφτώ, αλλά στη συνέχεια ένα κύμα χαράς με πλημμύρισε αφού η αποδοχή του έργου μου από δικούς μου ανθρώπους είναι η μεγαλύτερη αναγνώριση που θα μπορούσα να έχω.
Ο χορός και το τραγούδι κράτησε μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες.




Το πρωί τα αυτοκίνητα φορτώθηκαν νωρίς και όλοι ξεκίνησαν για το βουνό. Στο Δροσάτο το πανηγύρι δε γίνεται μέσα στο χωριό. Γιοτράζει η εκκλησία που βρίσκεται μέσα στο δάσος πάνω από το χωριό σε υψόμετρο 1700 μέτρων. Εκεί γίνεται. Περισσότερο με πικ νικ στο δάσος μοιάζει παρά με πανηγύρι. Παλιότερα, τότε που δεν υπήρχαν αυτοκίνητα, ούτε δρόμος, φορτώναμε φαγητά, τραπεζομάντηλα και στρωσίδια στα μουλάρια και ανηφορίζαμε με τα πόδια (σχεδόν μια ώρα σε ανηφορικό μονοπάτι).

Η εκκλησία του Προφήτη Ηλία βρίσκεται στο άνοιγμα ενός ξέφωτου. Γύρω του έλατα και μαλόκεδροι. Στη ρίζα κάθε μαλόκεδρου τραπέζια και πάγκοι, ειδικά φτιαγμένοι για κείνη τη μέρα περιμένουν. Η κάθε οικογένεια εδώ και πολλές δεκαετίες στρώνει το τραπέζι για τους φιλοξενούμενους πάντα στον ίδιο δικό της μαλόκεδρο. Είναι θέμα παράδοσης.



Πρώτα η λειτουργία και το ύψωμα του Αγίου.


Μετά το μοίρασμα της πανυχίδας (βρασμένο σιτάρι με καρύδια για εορταστικούς λόγους)

Ακολουθούν οι προσκλήσεις. Όποιος ξένος παρευρίσκεται θα δεχτεί πρόσκληση για γεύμα από όλους τους χωριανούς ακόμα κι αν είναι εντελώς άγνωστος σ’ συτούς. Πρόσκληση ακόμα και για τους μικροπωλητές. Ξέρουν οι επισκέπτες ότι είναι χαρά της κάθε οικογένειας να έχει αρκετούς φιλοξενούμενους, γιαυτό μοιράζονται.
Η Λίλιαν με τη Σόφη και τη Βίβιαν που ήρθαν για πρώτη φορά στο πανηγύρι μας.
Αντίθετα ο Βαγγέλης με τη Βαγγελιώ, ερωτεύτηκαν το χωριό μας και έρχονται κάθε χρόνο.
Τα παιδιά μου πάλι μας έκαναν έκπληξη αφού ήρθαν χωρίς να τους περιμένουμε από Πάτρα, Νάουσα και Λάρισα μόνο για λίγες ώρες.

Τώρα τα τραπέζια στρώνονται. Ψητό, πίτες, σαλάτες, γιαούρτι, μπύρες και κρασί. Και το νερό παγωμένο από τη βρύση στην κορυφή του χώρου.


Μικροφωνικές εγκαταστάσεις και τα συναφή που κάνουν πολύ φασαρία δεν υπάρχουν. Έρχονται σε αντίθεση με την ηρεμία του τοπίου. Το τραπεζιάτικο τραγούδι όμως έρχεται αυθόρμητα να ντύσει το κελάηδημα των πουλιών, το μουρμουρητό των αιωνόβιων δέντρων.

Μικρόφωνα δεν υπήρχαν, μουσικά όργανα όμως είχαμε. Μη φανταστείτε επαγγελματίες. Κοντοχωριανοί μας από το Πετρίλο μας τίμησαν και φέτος πηγαίνοντας από τραπέζι σε τραπέζι να τραγουδήσουν απλά για χάρη μας, για τίποτα άλλο.

Εμψυχωτής τους ο Λευτέρης Κάμπας με το αστείρευτο ρεπερτόριο σε δημοτικά τραγούδια της περιοχής και στο βιολί ο Λάμπρος Ποζιός, συνταξιούχος δάσκαλος. Νάναι καλά να χιλιάσουμε τα πανηγύρια μας παρέα.

Φυσικό επόμενο να έρθει κι ο χορός. Κλειστός αργιθεάτικος.
Και το απόγευμα στο χωριό, στις βεράντες για καφέ και γλυκό καρυδάκι.



Για να κλείσω όπως άρχισα θα σας αποκαλύψω ότι εγώ δεν μεγάλωσα στο χωριό αυτό, δεν άνοιξα δρόμο στα χιόνια για να πάω στην εκκλησία τα Χριστούγεννα, ούτε έμαθα ποτέ πώς κάνουν τα γιομίδια το Πάσχα. Μόνο τα καλοκαίρια με έδεσαν με τον τόπο, τα καλοκαίρια και οι άνθρωποι που ενώ έζησαν σε τόπο φτιαγμένο από πέτρα και χιόνι, κράτησαν τις καρδιές τους πάντα ζεστές και ανοιχτές για τους άλλους.

Αυτός ήταν ο λόγος που με ώθησε να γράψω Τα βιολιά της Χαράδρας, αφιερωμένο στην οικογένειά μου και σ’ όλους όσους μου έδειξαν πώς γίνεται η ζωή πανηγύρι, δύσκολο πανηγύρι που απαιτεί θυσίες αλλά γεμάτο ήχους, εικόνες και αρώματα.

Κυριακή 13 Ιουλίου 2008

Βενετία, Φλωρεντία, Ρώμη

Έκανα για πρώτη φορά αυτό το ταξίδι πριν τριάντα χρόνια ενώ ήμουν φοιτήτρια, με φίλους. Ξαναπήγα άλλες δυο φορές παντρεμένη πλέον με το Στέλιο.

Τίποτα δεν άλλαξε. Στην πλατεία του Αγίου Μάρκου τα βιολιά έπαιζαν πάλι, τμήματα της εκκλησίας δέχονταν συντήρηση, τουρίστες έκαναν βόλτες με τις γόνδολες στα, ίσως λίγο πιο καθαρά κανάλια αυτή τη φορά, ενώ άλλοι συνωστίζονταν να φωτογραφηθούν μπρος στη γέφυρα των στεναγμών. Στη Φλωρεντία, η πινακοθήκη δεν χορταίνεται, το Duomo σε καθηλώνει, η υπάιθρια αγορά με τα δερμάτινα στη θέση της πάντα, και η Ρώμη, η αιώνια πολή, κάθε φορά να κρύβει εκπλήξεις και να γελάει με την προσδοκία του καθενός για πλήρη αποκάλυψη των θησαυρών της. Δεν φτάνουν λίγες μέρες, χρειάζονται μήνες για να την κατακτήσεις!

Και μέσα σ’ όλα αυτά που στάσιμα δείχνουν, είδα να περνούν μπροστά μου και τα όνειρα, οι στόχοι που είχα βάλει τότε, την πρώτη φορά, τριάντα χρόνια πριν. Γέλασα και τα αποχαιρέτησα οριστικά!

Άλλαξα πορεία, αλλά είμαι στη σκηνή και αυτό είναι που έχει σημασία. Δεν κάνω παράπονα, η ζωή μου επιφύλασσε εκπλήξεις αλλά φάνηκε γενναιόδωρη σε πολλά θέματα.

Και το ...ταξίδι συνεχίζεται!

Στη Φλωρεντία

Ο Στέλιος στη Βενετία

Εγώ και ο Στέλιος στη Ρώμη

Εγώ και ο Στέλιος στη Βενετία ...30 χρόνια πριν.


Θέλει να πει κανένας τίποτα;