"Η νεράιδα του νερού" συναντά τις νηρηίδες του Λούβρου

 Με την ευκαιρία της έκθεσης με τίτλο "Ευρώπη και Ελληνικοί μύθοι 16ος-19οσ αι." πινάκων που ήρθαν για λίγες μέρες στα μουσεία της Θεσσαλονίκης από το Λούβρο , η  ΠΕ Αν. Θεσσαλονίκης και η Λέσχη Ανάγνωσης Εκπαιδευτικών, ψυχή της οποίας είναι η συγγραφέας -εκπαιδευτικός Έλενα Αρτζανίδου υλοποιεί το πρόγραμμα φιλαναγνωσίας  "Πάμε Τελλόγλειο με τη Δ/νση Π.Ε Αν. Θεσσαλονίκης να διαβάσουμε ιστορίες, να δράσουμε και να ταξιδέψουμε μέσα από εικόνες του Λούβρο. Κάθε εβδομάδα  ως το Γενάρη η Έλενα Αρτζανίδου σχεδιάζει και παρουσιάζει στη λέσχη αναγνωσης και στη συνέχεια σε ομάδα μαθητών που επισκέπτεται το μουσείο, φιλαναγνωστικες δράσεις  που αφορούν ένα παιδικό βιβλίο. Το βιβλίο συνδέεται με πίνακα που έχει σχετικό θέμα.

Αυτή την εβδομάδα επιλέχτηκε το βιβλίο μου "Η Βασιλική και η νεράιδα του νερού" και συνδέθηκε με τον πινακα "Η πομπή του Ποσειδωνα με συνοδεία Νηρηίδων και Τρίτωνες" του Pipi . Τον πίνακα παρουσίασε  η υπέυθυνη του Τελλογλείου Χριστίνα Τσαγκάλια.

 Είχα την ευτυχία να είμαι καλεσμένη της λέσχης των εκπαιδευτικών τη Δευτέρα 22-10-2012 στη συνάντηση όπου η  Έλενα Αρτζανίδου παρουσίασε το πρόγραμμα δράσεων που η ίδια είχε σχεδιάσει και αφορούσε στο βιβλίο μου και εγώ είχα την ευκαιρία να έχω μαζί τους μια ενδιαφέρουσα και εποικοδομητική συζήτηση.

 Στη συνέχεια την επομένη ημέρα τη Τρίτη 23-10-2012 μαζί με την Έλενα συναντήσαμε τα παιδιά της Β τάξης του 88ου Δημ. Σχολείου Θεσσαλονίκης που αρχικά γνώρισαν τη Βασιλική και τη νεράιδα του νερού μέσα από όσα καταπληκτικά είχε σχεδιάσει η Έλενα και στη συνέχεια συζήτησαν μαζί μου για τα βιβλία και τις εμπειρίες τους. Πρέπει να συγχαρώ από εδώ τη δασκάλα τους Σμαρώ για τη σοβαρη δουλειά που αφορά τη φιλαναγνωσία η οποία έγινε και γίνεται μέσα στην τάξη. Ευχάριστη έκπληξη ήταν ότι τα ιδια παιδιά είχαν αρχίσει τη σχολική τους χρονιά με ένα άλλο βιβλίο μου Τις διακοπές της Γαβριέλας που εχει για θέμα την ίδια τη φιλαναγνωσία.
Στη συνέχεια επισκεφτήκαμε όλοι μαζί την έκθεση και η Χριστίνα Τσαγκάλια, εκτός από το έργο με το οποίο συνδέθηκε το βιβλίο, επικεντρώθηκε σε άλλους τρειςσχετικούς πίνακες.
Οι μικροί μαθητές είχαν έτσι την ευκαιρία να δουν διαφορετικές μορφές τέχνης, να συνδέσουν τη λογοτεχνία με τα εικαστικά και όλα αυτά μέσα σε κλίμα παιχνιδιού, χαράς και ευφορίας.
Το μουσείο, όπως και τα υπόλοιπα της Θεσσαλονίκης κατακλύζεται αυτές τις μέρες από μαθητές και πολίτες που σπεύδουν να θαυμάσουν πίνακες που ήρθαν από το Λούβρο.
Είναι  πλέον γνωστό σε όλους ότι η Δ/νση ΠΕ Αν. Θεσσαλονίκης έχει να παρουσιάσει σοβαρό έργο που αφορά στο παιδικό βιβλίο τόσο με τη λέσχη ανάγνωσης και τις δράσεις στα σχολεία όσο και με το ιστολόγιο "Βιβλία και Βιβλιοφιλία" http://filanagnosiaprogram.blogspot.gr/ το οποίο βραβεύτηκε απ΄τον Κύκλο του Ελληνικού Παιδικού βιβλίου τον Απρίλιο του 2012 και έρχεται αρωγός όχι μόνο στους εκπαιδευτικούς της Θεσσαλονίκης αλλά και σε όλους ανά την Ελλάδα.

 Θέλω να ευχαριστήσω μέσα από την καρδιά μου την Έλενα Αρτζανίδου, τη Δ/νση Π Ε Αν. Θεσσαλονίκης και το Τελλόγλειο Μουσείο για την πρόσκληση, τη φιλοξενία και τη καταπληκτική όσο και συγκινητική εμπειρία που μου έδωσαν. Τους εύχομαι καλή δύναμη να συνεχίσουν το έργο τους.

"Γκασταρμπάιτερ, η οδυνηρή φυγή", της Έλενας Αρτζανίδου

«Αντωνία, άνοιξε τα μάτια σου και κοίτα, αφήσαμε πίσω τη λασπωμένη πατρίδα. Μπήκαμε στη χώρα της μπύρας και των αλλαντικών, και ορκίζομαι πως, με το πρώτο μάρκο που θα πιάσω, θα ετοιμάσω δέμα για τους δικούς μας. Σε τρία χρόνια υποσχέθηκα της μάνας μου να γυρίσω με τσέπες γεμάτες. Με πιστεύετε;» με επαναφέρει στο σήμερα ο Λευτέρης.

Η πίστη του με παρασέρνει, βιάζομαι να φύγω και να ξεφύγω.»

Στις 30 Μαρτίου 1960 υπογράφεται το γερμανοελληνικό σύμφωνο εργατών, σύμφωνα με το οποίο  προσκεκλημένοι και φιλοξενούμενοι εργάτες από την Ελλάδα οι γκασταρμπάιτερ δηλαδή, φεύγουν επισήμως να δουλέψουν στην τότε Δυτική Γερμανία σε αυτοκινητοβιομηχανίες, χυτήρια, εργοστάσια πορσελάνης και φαρμάκων. Η συμφωνία αυτή κράτησε για δεκαπέντε κυρίως χρόνια, μέχρι το 1975.  Μόνο στην αρχή 400 000 νέοι, η αφρόκρεμα του ελληνικού εργατικού δυναμικού, αφήνει πίσω τη λασπωμένη πατρίδα, την πατρίδα που αιμορραγεί μετά τον Β παγκόσμιο πόλεμο και τον Εμφύλιο και φεύγουν για να ξεφύγουν από τη φτώχεια και την ανεργία. Το μοναδικό τους εφόδιο τα όνειρα και η ελπίδα. Οι περισσότεροι προέρχονται από αγροτικό περιβάλλον.

Γκασταρμπάιτερ, προερχόμενοι από τη Μακεδονία οι ήρωες του βιβλίου της Έλενας Αρτζανίδου, οκτώ ζευγάρια και η Αντωνία φτάνουν το 1964 στο Βαλντσάσεν με σκοπό να δουλέψουν σε εργοστάσιο πορσελάνης. Με τρένο ως τον Πειραιά και μετά με ένα σαπιοκάραβο, το Κολοκοτρώνης ως το Πρίντεζι κι από εκεί με αμαξοστοιχία πάλι ως τη Γερμανία.  Εγκαθίστανται σε «χάιμ» σπίτια με πολλά δωμάτια, (ένα για κάθε ζευγάρι) κουζίνα και μπάνιο κοινό που βρίσκονταν κοντά στο χώρο εργασίας.

Πίσω στην πατρίδα μένει εγκλωβισμένος ο Χάρης, σύζυγος της Αντωνίας περιμένοντας να πάρει το πολυπόθητο χαρτί κοινωνικών φρονημάτων ώστε να εξασφαλίσει την άδεια αναχώρησης για τη Γερμανία όπου θα συναντήσει τη γυναίκα του.

Κύριοι ήρωες του βιβλίου η Αντωνία και ο Χάρης. Γύρω τους η Λένα με τον Λευτέρη, η Ελευθερία με τον Αρίστο, ο Φίλιππος και άλλοι μετανάστες, οι γονείς και συγγενείς του ζευγαριού. Μια κοινωνία που ως χθες φάνταζε εξωπραγματική, μια κοινωνία που κινείται μέσα στη φτώχεια και την ανέχεια αλλά ονειρεύεται και ελπίζει κάτω από τους ήχους των τραγουδιών του Καζαντζίδη. Σήμερα η Ελλάδα ετοιμάζεται για μια νέα μετανάστευση, ίσως με διαφορετικά χαρακτηριστικά αλλά με τον ίδιο σκοπό. Την καλυτέρευση της ζωής των νέων ανθρώπων. Για το λόγο αυτό το βιβλίο της Έλενας Αρτζανίδου γίνεται κατά έναν περίεργο τρόπο επίκαιρο, αφού η ιστορία κάνει κύκλους και επανέρχεται πολλές φορές φέρνοντας στο προσκήνιο ξεχασμένους εφιάλτες.

Δύο είναι οι βασικοί μυθιστορηματικοί πόλοι του βιβλίου που φωτίζουν δυο παράλληλους κόσμους. Αυτόν στη χώρα υποδοχής των μεταναστών  τη Γερμανία και τον άλλο στην χώρα προέλευσης την Ελλάδα των πολιτικών αναταράξεων, του εθνικού διχασμού, της δύσκολης οικονομικής κατάστασης. Έτσι δίνεται η δυνατότητα στον αναγνώστη να κάνει συσχετισμούς, να δει τα αίτια και τα αποτελέσματα, να βγάλει τα συμπεράσματά του.

Στον πρώτο πρωταγωνιστεί ο εσωτερικός κόσμος της Αντωνίας. Με πρωτοπρόσωπη κάποιες φορές γραφή, που μετατρέπεται αργότερα σε τριτοπρόσωπη η συγγραφέας επιτυγχάνει να φέρει τον αναγνώστη βαθιά μέσα στο συναισθηματικό κόσμος της ηρωίδας αλλά και να περιγράψει τις συνθήκες ζωής στο χάιμ και το εργοστάσιο. Οι αναδρομές που γίνονται μέσα από τις άκρως συγκινητικές αναφορές της Αντωνίας, φέρνουν στο προσκήνιο τους  λόγους της μετανάστευσης, και την προσωπική της ιστορία που σε κάποια σημεία αγγίζουν τα όρια της τραγωδίας. Η συγγραφέας ωστόσο καταφέρνει και δίνει στην ηρωίδα τη μορφή της αγωνίστριας προτάσσοντας τη δύναμη της ψυχής και τη θέληση για ζωή. Καταλυτικό ρόλο παίζει ο έρωτας, ένας έρωτας πραγματικός, ανάμεσα σε πολλά εμπόδια, μια αγάπη αληθινή που δίνει  κουράγιο και υπερνικά τις δυσκολίες, βάζει στόχους, υπομένει και προχωρά να κατακτήσει την πραγματική ευτυχία.  Για την ηρωίδα του βιβλίου τίποτα δε θεωρείται δεδομένο. Οι στόχοι της είναι μικροί. Θέλει μια ενωμένη οικογένεια, υγεία, ένα μικρό εισόδημα που να της εξασφαλίζει τα βασικά, ηρεμία, εκπαίδευση και φροντίδα για το παιδί της.  Ζει για μήνες χωρίς έστω ένα μήνυμα από τον αγαπημένο της κι όμως παλεύει. Οι παράλληλοι ρόλοι της ως εργαζόμενη και μητέρα τη φέρνουν μπρος σε απόγνωση αλλά δεν το βάζει κάτω, Προχωρά με το κεφάλι ψηλά, προσαρμόζεται, συνεργάζεται με ξένους, στηρίζει φίλους που έχουν ανάγκη, στέλνει μέρος από το μικρό της εισόδημα στην οικογένειά της που είναι πίσω στην πατρίδα. Αν όλα αυτά δε χαρακτηρίζονται από γενναιότητα πως αλλιώς θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν.

Δίπλα στην Αντωνία ο Λευτέρης και η Λένα για να δείξουν ότι η επιτυχία, δυστυχώς, δεν εξαρτάται μόνο από την προσωπική προσπάθεια και πως όλα τα παραμύθια δεν έχουν ευτυχές τέλος. Φτάνουν στην πηγή να πιουν νερό και τότε εκείνη στερεύει, ο ήλιος χάνεται.

Από την άλλη μεριά ο Αρίστος και η Ελευθερία, ανήμποροι να διαχειριστούν σωστά τις ζωές τους μέσα στο νέο περιβάλλον, προβάλλουν και αναδεικνύουν τις παγίδες που περίμεναν τους γκασταρμπάιτερς στη νέα τους ζωή.

Και ανάμεσα στους μετανάστες οι φιγούρες των Γερμανών, των απλών Γερμανών πολιτών που στέκονται πολλές φορές διπλά στους γκασταρμπάιτερ, συμπάσχοντας με τα προβλήματά τους.

Πίσω στην πατρίδα ο Χάρης. Η ζωή του  χαρακτηρίζεται από την αδικία του τότε κοινωνικοπολιτικού συστήματος. Μέσα από την ιστορία του η Έλενα Αρτζανίδου παρουσιάζει τα αποτελέσματα του διχασμού, περιγράφει την κατάσταση της μεταπολεμικής Ελλάδας, δίνει τα χαρακτηριστικά της χούντας των συνταγματαρχών. Ο Χάρης αγωνίζεται για να παντρευτεί την Αντωνία, την κερδίζει, τη χάνει με την αναχώρησή της στη Γερμανία, για λίγο ενώνονται στο Βαλντσάσεν και πάλι χωρίζουν αφού εκείνος κατά την περίοδο της επταετίας, βρίσκεται έγκλειστος για μια ακόμη φορά στις φυλακές του επταπυργίου εξαιτίας των πολιτικών του φρονημάτων. Και εδώ η συγγραφέας γίνεται συγκλονιστική, αφού τονίζει τον αγώνα που γίνεται από τους φυλακισμένους να κρατήσουν το ηθικό τους υψηλό παρά τους εξευτελισμούς, να παράγουν σημαντικό έργο με την ίδρυση σχολείου μέσα στις φυλακές και παράλληλα να προσπαθούν να στείλουν τα πολιτικά τους μηνύματα στον έξω κόσμο.

Σημαντική φιγούρα στο περιβάλλον της πατρίδας ο πατέρας της Αντωνίας που στηρίζει τον έρωτα και το γάμο της κόρης του, παρά τις πολιτικές διαφορές που έχει με το Χάρη, μη διστάζοντας να θυσιάσει τα πάντα για την ευτυχία της. Είναι ο ήρωας που δείχνει ότι όσα ένωναν και ενώνουν τους ανθρώπους είναι πολύ περισσότερα από εκείνα που τους χωρίζουν και πως η αγάπη, όταν είναι αληθινή, δεν καταλαβαίνει από εμπόδια.  Δεν θα μπορούσα παρά να κάνω αναφορά και σε έναν άλλον χαρακτήρα, εκείνον του χωροφύλακα που αντιπροσωπεύει τον καταχρηστικό ρόλο της εξουσίας με όλα τα προβλήματα που δημιουργεί  στον περίγυρο.

-      

Μέχρι στιγμής γνωρίζαμε την Έλενα Αρτζανίδου από τα παιδικά της βιβλία για τα οποία αν έπρεπε κάποιος να μιλήσει θα μπορούσε να το κάνει για ώρες. Κατατάσσεται σε μια νέα γενιά συγγραφέων παιδικής λογοτεχνίας, έχει καταπιαστεί με σύγχρονα θέματα και κατάφερε να αγγίξει τις καρδιές των σημερινών παιδιών. Το βιβλίο που παρουσιάζουμε εδώ είναι το δεύτερο  βιβλίο της για ενήλικες. Έχει παραδεχτεί ότι η ιστορία είναι αληθινή και επηρεασμένη από προσωπικά βιώματα, αφού η ίδια γεννήθηκε στη Γερμανία από μετανάστες γονείς. Ωστόσο δεν έμεινε στην καταγραφή γεγονότων αλλά με τη δική της πινελιά μπαίνει βαθιά στο εσωτερικό της υπόθεσης, δίνει με εικόνες και ζωντανούς διαλόγους όσα κρύβονται πίσω από αυτά, αναγκάζει τον αναγνώστη να ζήσει την αγωνία των ηρώων και να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα.  

Από προσωπική εμπειρία μπορώ να πω ότι συγγραφείς οι οποίοι ξεκίνησαν την καριέρα τους από την παιδική λογοτεχνία, δεν μπορούν παρά να χρησιμοποιήσουν λόγο λιτό, μεστό, χωρίς υπερβολικά  στολίδια και λογοτεχνικές εξάρσεις. Σ’ αυτούς ανήκει και η Έλενα Αρτζανίδου. Η αμεσότητα και η ειλικρίνεια χαρακτηρίζουν τη γραφή της,  η πολυλογία και οι κουραστικές περιγραφές δεν έχουν θέση στο βιβλίο της.

Η λογοτεχνία σήμερα στην Ελλάδα αλλά και σε διεθνές επίπεδο, κατά τη γνώμη μου, διαπραγματεύεται περισσότερο θέματα επιφανειακά, τέτοια που δεν σκοτίζουν τον αναγνώστη και βασικό στόχο έχουν την εμπορικότητα. Είναι ένα φαινόμενο που έχει σχέση με τον τρόπο ζωής που μας έχει επιβάλει το λάιφ στάιλ της τηλεόρασης και γενικότερα των μαζικών μέσων ενημέρωσης. Είναι λίγοι εκείνοι οι συγγραφείς που καταπιάνονται με θέματα ποιότητας, θέματα που προβληματίζουν, που έχουν να πουν κάτι σημαντικό. Το βιβλίο της Έλενας Αρτζανίδου ανήκει στη δεύτερη κατηγορία.

Το βιβλίο πέρα από τη φυγή των μεταναστών και τη ζωή τους στην ξενιτειά καταπιάνεται με διαχρονικά θέματα όπως ο έρωτας, η φιλία, ο θάνατος, οι σχέσεις μέσα στην οικογένεια, η προσπάθεια για επιβίωση  σε δύσκολες συνθήκες. Θέματα που ταλανίζουν από αρχής κόσμου τον άνθρωπο, όπου ο καθένας από μας μπορεί να αναγνωρίσει πτυχές από τη ζωή του μέσα σ’ αυτά. Ωστόσο αν έπρεπε να σταθώ στην ιδεολογία, αν έπρεπε να δώσω τα μηνύματα που στέλνει η Έλενα Αρτζανίδου μέσα από το βιβλίο θα στεκόμουν σε δυο σημεία. Την ανάγκη που έχει ο άνθρωπος, περνώντας μέσα από δύσβατα μονοπάτια, να συνεχίσει να προχωρά με αισιοδοξία στη ζωή, να παλεύει και να αγωνίζεται για ένα καλύτερο μέλλον και τα προβλήματα που συχνά δημιουργήθηκαν στην πατρίδα μας από τη διχόνοια η οποία πολλές φορές μέσα στην ιστορία ταλαιπώρησε το λαό μας. Διαβάζοντας το βιβλίο της Έλενας Αρτζανίδου και βιώνοντας κι εγώ όπως όλοι σας τα προβλήματα της σημερινής οικονομικής κρίσης, αυθόρμητα είπα μέσα μου. Ας είμαστε όλοι ενωμένοι κι ας παλέψουμε. Έζησαν σε τούτα τα χώματα άνθρωποι που είδαν και χειρότερα προβλήματα. Ας τους έχουμε για παράδειγμα να αγωνιστούμε και όλοι μαζί, χέρι με χέρι να βγούμε από αυτό το δύσκολο τούνελ που έτυχε εμπρός μας. Όλοι μαζί, ενωμένοι.

Κλείνοντας θέλω να ευχηθώ κάθε επιτυχία στο βιβλίο, κουράγιο και δημιουργικότητα στην Έλενα Αρτζανίδου ώστε να συνεχίσει το έργο της και να μας χαρίζει, σε μεγάλους και παιδιά τόσο όμορφα ταξίδια.

 Γιώτα Φώτου

Κώδικας 99.

Δυο είναι τα γεγονότα που γιορτάζω αυτόν τον μήνα.

• Τη συμπλήρωση δέκα χρόνων από τη στιγμή που κυκλοφόρησε το πρώτο μου βιβλίο (Το Α του Άγγελου)
• Την κυκλοφορία του 15ου βιβλίου μου με τίτλο "Κώδικας 99"

15 βιβλία σε 10 χρόνια. Αν γυρίσω πίσω στο 2002, ούτε στα  πιο τολμηρά, τότε,   όνειρά μου δε θα βρω την πορεία που με περίμενε μέσα σ' αυτή τη δεκαετία (σε σχέση με τη λογοτεχνία). Αρκέτα βιβλία, διακρίσεις, αποδοχή, ένθερμους αναγνώστες (παιδιά που μου χαμογελούν και ενήλικες που με πίστεψαν). Τότε δεν σκεφτόμουν ότι θα μπω και στη λογοτεχνία ενηλίκων. Αυτό έτυχε! Δεν έγινε σκόπιμα, ούτε κατόπιν σχεδίου. Ωστόσο πήρα πολλές χαρές και χαίρομαι που το έκανα.
Ξεκίνησα σα συγγραφέας παιδικών βιβλίων και είμαι σίγουρη ότι βιβλία για παιδιά θα γράψω κι άλλα (υγεία να υπάρχει). Περνάω καλά. Διασκεδάζω. Έχω μέσα στο σπίτι μου τον κόσμο στον οποίο έζησα μια ζωή ολόκληρη. Έναν κόσμο με παιδικές φωνές, γέλια, ανησυχίες. Έναν κόσμο από τον οποίο έφυγα λόγω συνταξιοδότησης, αλλά δεν έκοψα γέφυρες χάρη στα βιβλία μου.

Αν είναι να πω κάτι για το νέο μου βιβλίο, αυτό είναι η αφορμή, ο λόγος για τον οποίο το έγραψα. Τα υπόλοιπα θα περιμένω να τα πουν οι αναγνώστες.
Για χρόνια μέσα από τη θέση του σχολικού συμβούλου, προσπαθούσα να πείσω γονείς και εκπαιδευτικούς ότι το κάθε παιδί είναι ξεχωριστό  με τις δικές του ιδιαίτερες ικανότητες, τον τρόπο σκέψης, τα χαρίσματά του. Στόχος των ενηλίκων είναι να το βοηθήσει να καλλιεργήσει τις προσωπικές δυνατότητές του στο έπακρο. Αρκεί να τις δούν πρώτα αυτοί και να δεχτούν τα παιδιά όπως στην πραγματικότητα είναι. Διαφορετικά θα έχουν πάρει λάθος δρόμο.
Ο Κώδικας 99 γεννήθηκε ένα βράδυ καθώς επέστρεφα στο σπίτι από μια συνάντηση που είχα με μια μανούλα. Ήταν αγχωμένη γιατί το παιδί της δεν τα κατάφερνε πολύ στα γλωσσικά μαθήματα. Είχα παρακολουθήσει το παιδί μέσα στην τάξη και σε προσωπικές στιγμές. Είναι ένα παιδί χαρισματικό, πανέξυπνο παιδί με μεγάλες αποδόσεις στα θετικά μαθήματα αλλά με κάποια μορφή δυσλεξίας. Το πρόβλημα στην περίπτωσή του δεν ήταν η δυσλεξία (τις περισσότερες φορές δεν είναι), αλλά η χαμένη του αυτοεκτίμηση.
Δεν έγραψα ένα βιβλίο θεωρητικό. Ούτε ένα βιβλίο στενάχωρο ή κουραστικό. Έκανα μια περιπέτεια χιουμοριστική με πρωτότυπο θέμα, από αυτές που στην παιδική λογοτεχνία ονομάζουμε αστυνομικά βιβλία, ή βιβλία μυστηρίου.
Οι πρωταγωνιστές είναι έφηβοι, μέσα στη σημερινή ζωή. Κεντρικός ήρωας ο Γιάννης. Αυτός αναλαμβάνει πατώντας στον ερεθισμένο εγωισμό (αυτόν που μόνο στην εφηβική ηλικία συναντούμε) να αποκωδικοποιήσει τη λύση του γρίφου που ήρθε με mail και να αποκαλύψει τον άγνωστο αποστολέα. Τον γρίφο  τον είχε δώσει  ο φυσικός σε όλη την τάξη αλλά δεν κατάφεραν να τον λύσουν.
Το κεντρικό θέμα; Η χαμηλή αυτοεκτίμηση και οι συνέπειές της. (στη συγκεκριμένη περίπτωση αφείλεται στη δυσλεξία)
Παράπλευρες αναφορές: Οικονομική κρίση, ενδοσχολικός εκφοβισμός, φιλία, σχέσεις με το άλλο φύλο, σχέσεις με τους γονείς,  και γενικότερα όλα τα θέματα που απασχολούν ένα παιδί εφηβικής ηλικίας.
Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός (όπως σχεδόν όλα τα βιβλία μου) και εδώ πρέπει να ευχαριστήσω όλους όσους συνετέλεσαν στην έκδοσή του κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στο Γιώργο Παζάλο που έκανε το εξώφυλλο και τη Χρυσούλα Τσιρούκη που έκανε την επιμέλεια. 
Δε θέλω να φανώ ματαιόδοξη, αλλά ας μου επιτραπέι να πω μια φράση μόνο: Καμαρώνω πολύ για το βιβλίο αυτό.
Τα υπόλοιπα δικά σας.

Από το οπισθόφυλλο

Ο Γιάννης είναι μαθητής  γυμνασίου. Η ζωή του δε διαφέρει από τη ζωή οποιουδήποτε μαθητή· υποχρεώσεις στο σχολείο , φλερτ , φίλοι, οικογενειακά προβλήματα, ανησυχία για το μέλλον και μπελάδες με τους νταήδες της τάξης. Ώσπου ο καθηγητής της φυσικής  τους δίνει ένα δύσκολο  γρίφο και αμέσως μετά ο Γιάννης λαμβάνει ένα μέιλ  με ένα κρυπτογραφημένο κείμενο. Ο αποστολέας ισχυρίζεται ότι μέσα σε αυτό βρίσκεται κωδικοποιημένη η λύση του γρίφου. Όταν ο Γιάννης καταφέρνει να αποκρυπτογραφήσει  το κείμενο και να ανακαλύψει την ταυτότητα του άγνωστου αποστολέα, βρίσκεται μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη.

Ένα μυθιστόρημα που καταδεικνύει την ανάγκη να αποκωδικοποιούμε όσα συμβαίνουν γύρω μας, κι όχι απλώς να εμπιστευόμαστε τις αισθήσεις μας ή να βασιζόμαστε σε αντιλήψεις που επικρατούν και μας τις έχουν επιβάλει οι άλλοι.

Κι ένα μικρό απόσπασμα για όποιον θέλει να δει τις ικανότητές του στην αποκρυπτογράφηση κειμένων

Το μήνυμα έγραφε:

κ. Μπόνια

 Μπορείτε να δείτε τη λύση στο γρίφο σας  αρκεί να αποκωδικοποιήσετε τον παρακάτω πίνακα. Με την ησυχία σας, χωρίς χρονικούς περιορισμούς.

Και ακολουθούσε ο παρακάτω πίνακας που έμοιαζε με κρυπτόλεξο.

ν

λ

ν

κ

ψ

δ

ν

σ

κ

γ

ρ

ψ

κ

ξ

η

τ

ρ

γ

θ

η

ψ

ψ

ω

α

θ

ψ

η

ρ

η

π

ξ

ι

γ

σ

ο

γ

π

υ

θ

ψ

η

φ

φ

ε

λ

ν

σ

κ

γ

ξ

ο

χ

ρ

ψ

ρ

ν

ψ

υ

θ

ψ

η

ω

υ

κ

γ

ρ

ψ

ρ

ν

ψ

φ

θ

ψ

η

α

υ

π

ρ

ν

ρ

γ

ι

ν

π

ρ

ν

ω

φ

θ

ψ

η

α

φ

π

σ

λ

ν

ι

ν

υ

ο

ν

λ

ν

σ

β

γ

θ

ψ

ξ

γ

λ

ρ

γ

ι

γ

ξ

ρ

ψ

κ

γ

ψ

α

ψ

ξ

ε

θ

χ

β

η

θ

ψ

π

γ

λ

γ

λ

ε

λ

ρ

ψ

γ

λ

λ

η

ψ

.

Με αγάπη

Κώδικας ενενήντα εννιά.

ΥΓ. Δεν είναι φάρσα. Στον πίνακα υπάρχει η λύση του γρίφου και δόθηκε μέσα στη χρονική προθεσμία..

Εξέτασα με προσοχή το αλλόκοτο εκείνο μήνυμα αρχίζοντας από τη διεύθυνση του λογαριασμού. 

dilonoparon@gmail.com

Όπως ανέφερα μου ήταν άγνωστη. Είμαι εξοικειωμένος με την λατινοελληνική σύγχρονη γραπτή γλώσσα που κυκλοφορεί στον κυβερνοχώρο και δε δυσκολεύτηκα ούτε για ένα δευτερόλεπτο να καταλάβω ότι το όνομα χρήστη dilonoparon  σήμαινε:  Δηλώνω παρών. Πού αισθάνθηκε την ανάγκη να δηλώσει παρών ο αποστολέας; Στην ομάδα των παραληπτών; Στην κοινότητα του σχολείου; Στη ζωή γενικότερα; Προσπάθησα να μπω στη θέση του. Πού θα ήθελα να δηλώσω παρών;  Πού θα ήθελα να δηλώσω την παρουσία μου; Στη ζωή! Το έκανα και το κάνω καθημερινά. Ναι θέλω να είμαι παρών στη ζωή. Το ίδιο πιστεύω ότι θέλουν και οι περισσότεροι φίλοι και συμμαθητές. Άρα ο αποστολέας θα μπορούσε να είναι ο οποιοσδήποτε από αυτούς. Γιατί όχι! Το όνομα του χρήστη λοιπόν που χρησιμοποίησε δε με βοηθούσε καθόλου να δω την πραγματική του ταυτότητα.

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΠΑΙΔΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ Μια φορά κι έναν καιρό ήταν μια ιστορία που την ήξερε όλος ο κόσμος.

Μια φορά κι έναν καιρό ήταν μια ιστορία που την ήξερε όλος ο κόσμος. Στην πραγματικότητα δεν ήταν μία μόνο ιστορία αλλά πολλές, που άρχισαν να γεμίζουν τον κόσμο με παραμύθια για ανυπάκουα
κορίτσια και πονηρούς λύκους, κρυστάλλινα γοβάκια κι ερωτοχτυπημένους πρίγκιπες, έξυπνους γάτους και μολυβένια στρατιωτάκια, φιλικούς γίγαντες και εργοστάσια σοκολάτας. Γέμιζαν τον κόσμο με λέξεις, με ευστροφία, με εικόνες και παράξενους χαρακτήρες. Καλούσαν τον κόσμο να γελάσει, να θαυμάσει, να τις ζήσει. Του έδιναν νόημα. Κι από τότε, οι ιστορίες αυτές συνεχίζουν να πολλαπλασιάζονται και να μας λένε χίλιες και μία φορές «Μια φορά κι έναν
καιρό ήταν μια ιστορία που την ήξερε όλος ο κόσμος…»

Όταν διαβάζουμε, λέμε ή ακούμε ιστορίες, ασκούμε το μυαλό μας όπως περίπου θα κάναμε αν έπρεπε να το γυμνάζουμε για να μείνει καλλίγραμμο. Σίγουρα, κάποια μέρα, χωρίς ούτε καν να το καταλάβουμε, μια από τις ιστορίες αυτές θα ξανάρθει στη ζωή μας, προσφέροντάς
μας δημιουργικές λύσεις σε εμπόδια που θα συναντούμε στο δρόμο μας.

΄Οταν διαβάζουμε, λέμε ή ακούμε ιστορίες, συνεχίζουμε κι ένα πανάρχαιο τυπικό που διαδραμάτισε θεμελιώδη ρόλο στην ιστορία του πολιτισμού: τη δημιουργία κοινότητας. Οι πολιτισμοί, οι περασμένες εποχές και γενιές έρχονται μαζί με τις ιστορίες αυτές να μας πουν πως είμαστε όλοι ένα, οι Ιάπωνες, οι Γερμανοί, οι Μεξικανοί. Εκείνοι που έζησαν τον δέκατο έβδομο αιώνα κι εμείς οι σημερινοί, που διαβάζουμε τις ιστορίες μας στο διαδίκτυο. οι παππούδες, οι γονείς και τα παιδιά. Οι ιστορίες ικανοποιούν όλους τους ανθρώπους με τον ίδιο τρόπο, επειδή, μολονότι έχουμε τεράστιες διαφορές, βαθιά μέσα μας είμαστε όλοι πρωταγωνιστές των ιστοριών.

Αντίθετα με τους ζωντανούς οργανισμούς που γεννιούνται, αναπαράγονται και πεθαίνουν, οι ιστορίες, ξεχειλίζοντας από γονιμότητα, μπορούν να γίνουν αθάνατες – ιδιαίτερα οι παραδοσιακές που έχουν τη δυνατότητα να προσαρμοστούν στις συνθήκες και στον περίγυρο όπου λέγονται ή ξαναγράφονται. Είναι ιστορίες που, όταν αναπαράγονται ή ακούγονται, μας κάνουν συν-δημιουργούς.

Μια φορά κι έναν καιρό, ήταν επίσης μια χώρα γεμάτη μύθους, ιστορίες και θρύλους που μεταδίδονταν επί αιώνες από στόμα σε στόμα, φανέρωναν την ιδέα της δημιουργίας τους, αφηγούνταν το ιστορικό τους, μοίραζαν τον πολιτιστικό τους πλούτο, κινούσαν την περιέργεια κι έφερναν χαμόγελα στα πρόσωπα. ΄Ηταν και μια χώρα όπου πολύ λίγοι άνθρωποι μπορούσαν να έχουν βιβλία. Αλλά η ιστορία αυτή έχει αρχίσει ν’ αλλάζει. Σήμερα, οι ιστορίες φτάνουν ακόμα και στις πιο μακρινές γωνιές της πατρίδας μου, του Μεξικού. Και, βρίσκοντας αναγνώστες, οι ιστορίες αυτές εκπληρώνουν το ρόλο τους δημιουργώντας κοινότητες, οικογένειες ή άτομα που έχουν περισσότερες
δυνατότητες να βρουν την ευτυχία.
Francisco Hinojosa (Μεξικό)

Δεν ντρέπομαι πια. Έλενα Αρτζανίδου

Το νέο βιβλίο της Έλενας Αρτζανίδου ΔΕΝ ΝΤΡΕΠΟΜΑΙ ΠΙΑ κυκλοφόρησε στα βιβιοπωλεία από τις εκδόσεις Ψυχογιός και αφορά σε παιδιά πάνω από 7 ετών.
Σε τι διαφέρει ένα παιδί με αυτισμό από τα άλλα; Πώς μιλάει; Πώς σκέφτεται; Πώς επικοινωνεί; Ποια προβλήματα μπορεί να συναντήσει; Τι βιώνει η οικογένειά του; Πώς πρέπει να του συμπεριφέρονται οι γύρω του; Απαντήσεις σε ερωτήματα που αφορούν ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα μπορεί να πάρει ο μικρός αναγνώστη, αφού η κ. Αρτζανίδου έγραψε το βιβλίο στηριζόμενη στην μεγάλη θεωρητική και βιωμάτική της κατάρτιση πάνω στο καυτό θέμα που αφορά τον αυτισμό.
Μέσα από μια τρυφερή ιστορία γνωρίζουμε τον τρόπο με τον οποίο σκέφτεται και επικοινωνεί ο Κέκος. Με πρωτοπρόσωπη γραφή (το βιβλίο είναι μια αφήγηση του Φώτη, αδερφού του Κέκου) που αποπνέει γνήσια παιδικότητα και δίνει την οπτική γωνία ενός παιδιού, το κείμενο ξετυλίγεται αβίαστα, προβληματίζει, αγγίζει τις καρδιές, χωρίς να αφήνει ωστόσο έστω και το παραμικρό ίχνος θλίψης. Ένα παιδί με αυτισμό δεν έχει ανάγκη τον οίκτο, έχει ανάγκη την βαθιά κατανόηση της διαφορετικότητας του από τους άλλους. Ο Κέκος είναι διαφορετικός αλλά ίσος με όλους, με ειδικές ικανότητες και πλούσιο συναισθηματικό κόσμο.
Τα παιδιά με αυτισμό είναι πολύ περισσότερα από όσα φαντάζεται κάποιος, ζουν και κινούνται ανάμεσά μας και είναι ανάγκη να τα γνωρίσουμε όχι μόνο για να τα συμπαρασταθούμε, αλλά κυρίως για να επικοινωνήσουμε, να συνεργαστούμε μαζί τους, να πάρουμε αυτά που εκείνα έχουν να δώσουν। Και έχουν πολλά। Η κοινωνία έχει θέση για αυτά, μια θέση που όλοι πρέπει να αναγνωρίσουμε। Το βιβλίο της κ। Αρτζανίδου επιχειρεί να ευαισθητοποιήσει το παιδί πάνω στο θέμα του αυτισμού και να το ενθαρρύνει να δει μια κατάσταση με άλλο μάτι.
Θα συνοψίσω αναφέροντας πάλι ότι κλείνοντας το βιβλίο στο μυαλό μου ήρθε ένα παλιό σποτάκι της Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς που έλεγε: Στη μουσική παίζουν όλα τα πλήκτρα. Στη ζωή παίζουν όλοι οι άνθρωποι.
Από την πώληση κάθε αντιτύπου η συγγραφέας διαθέτει 0,50 Ευρώ στο Ειδικό Σχολείο Κιλκίς
Από το οπισθόφυλλο
Ο Φώτης ντρέπεται για τον αδερφό του τον Κέκο γιατί φωνάζει και δε μιλά, περπατά νευρικά και βγάζει περίεργους ήχους, και τα άλλα παιδιά τους κοιτούν παράξενα όταν περπατούν μαζί στην πλατεία. Όμως όταν μια μέρα ο Κέκος εξαφανίζεται, ο Φώτης στενοχωριέται και ντρέπεται για όσα ένιωθε για τον αδερφό του, γιατί ο Κέκος ξέρει να κάνει πολλά πράγματα καλύτερα από τον ίδιο και από τους άλλους: να τρέχει γρηγορότερα από όλους, να σκαρφαλώνει εκεί που κανένας δεν μπορεί, να έχει μνήμη ελέφαντα… Έτσι, όταν βρίσκουν τον Κέκο, ο Φώτης νιώθει χαρούμενος, περήφανος και δεν ντρέπεται πια που ο αδερφός του έχει αυτισμό.

Λίγα λόγια για τη συγγραφέα
Η ΕΛΕΝΑ ΑΡΤΖΑΝΙΔΟΥ γεννήθηκε στη Δυτική Γερμανία. Τα παιδικά της χρόνια τα έζησε στο Μαυρονέρι του νομού Κιλκίς και αργότερα στη Θεσσαλονίκη, όπου το 1981 τελείωσε το Λύκειο της Αμερικάνικης Γεωργικής Σχολής. Είναι πτυχιούχος της Σχολής Νηπιαγωγών Καρδίτσας καθώς και του Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών του Α.Π.Θ. Σήμερα ζει και εργάζεται ως εκπαιδευτικός στη Θεσσαλονίκη, ενώ έχει ασχοληθεί και με τη συγγραφή χρονογραφημάτων αλλά και άρθρων που αφορούν τον πολιτισμό για την εφημερίδα Θεσσαλονίκη-Μακεδονία. Από το 1996 ασχολείται με τη συγγραφή παιδικών βιβλίων. Έχουν εκδοθεί τα έργα της ΦΙΛΑΡΕΤΗ ΚΑΙ ΠΑΤΗΣ, ΣΤΟ ΜΙΣΟ ΤΟΥ ΟΥΡΑΝΟΥ, Ο ΦΩΚΙΩΝ ΕΙΝΑΙ ΠΑΛΙΚΑΡΙ, ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΕΥΤΥΧΙΑΣ, ΤΕΛΟΣ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΥ (μυθιστόρημα για ενήλικους),ΦΕΓΓΑΡΟΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ, ΣΤΗΝ ΑΓΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ, Ο ΙΠΠΟ ΚΑΙ Η ΠΑΡΕΑ ΤΟΥ, ΕΝΑ ΖΕΥΓΑΡΙ ΚΟΚΚΙΝΑ ΑΘΛΗΤΙΚΑ ΠΑΠΟΥΤΣΙΑ, ΚΟΚΚΙΝΑ ΧΡΥΣΑ ΠΑΠΟΥΤΣΙΑ, ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΩΝ ΚΥΚΝΩΝ, Η ΠΟΛΗ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΑ, ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ ΞΕΧΕΙΛΙΣΕ, ΒΟΗΘΕΙΑ! ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ… ΣΩΣΤΕ ΜΕ! ΤΑ 95 ΦΕΓΓΑΡΙΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΜΑΣ και Ο ΓΙΓΑΝΤΑΣ ΚΟΙΜΑΤΑΙ. Τα δύο τελευταία διασκευάστηκαν από το Αριστοτέλειο Κολέγιο Θεσσαλονίκης και παρουσιάστηκαν στο Θέατρο Κήπου Θεσσαλονίκης το 2004. Από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ κυκλοφορούν τα βιβλία της ΜΕ ΛΕΝΕ ΠΡΟΜΙΣ, το οποίο έχει συμπεριληφθεί στο περιοδικό The White Ravens 2007, Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ, ΔΕΝ ΕΦΤΑΙΓΑ ΕΓΩ!, ΤΑ ΓΥΑΛΑΚΙΑ ΤΗΣ ΜΑΛΕΝΑΣ, Ο ΦΙΛΟΣ ΜΟΥ Ο ΤΖΙΜΗΣ, ΤΑ ΣΙΔΕΡΑΚΙΑ ΤΗΣ ΦΑΡΦΙΡΩΣ και Ο ΚΡΥΜΜΕΝΟΣ ΘΗΣΑΥΡΟΣ ΤΗΣ ΤΣΕΠΗΣ.

Για περισσότερα μπορείτε να επισκεφτείτε το ιστολόγιο της συγγραφέως.
http://ardjanidou.psichogios.gr/

.